Mondiale verschillen in adoptie digitaal betalen hebben meerdere oorzaken

De overgang naar digitaal betalen verloopt lang niet overal ter wereld even spoedig. De vraag naar naar digitale betaalmogelijkheden stijgt, maar met name in zich ontwikkelende markten bestaan er drempels, voornamelijk op het gebied van onzekerheden over wet- en regelgeving, corruptie en door operationele beperkingen.

Wie in Europa de huidige betaalmarkt vergelijkt met tien jaar duizelen de groeipercentages van digitaal betalen voor de ogen. Betaalaanbieders en consumenten versterken elkaar in hun zucht naar digitalisering. Hoe zit dat mondiaal gezien? Vertrouwen speelt daarin een sleutelrol. Vertrouwen in instituties en een probleemvrij afwikkeling van betalingen. Dat zijn enkele conclusies van een studie van BNP Paribas en Capgemini, getiteld het World Payments Report 2018.

In het rapport kijken de twee bedrijven naar innovatie in het betaallandschap en verwachtingen rond de intrede van bigtech*. Het aantal digitale betalingen is de laatste jaren stevig toegenomen, vooral door groei in zich ontwikkelende markten. Met name in Emerging Asia (o.a. Indonesië, Vietnam, Thailand), waar de periode 2012-2016 een groeispurt van 31,1% meemaakte. Zodanig dat het niveau zelfs boven dat van de volwassen categorie landen Mature Asia Pacific uitkomt, met landen China, Japan en Australië.

Overeenkomstig hebben landen uit de categorie CEMEA (Central Europe, Middle East, Africa) een stevige groei gekend. Het totale aantal betalingen ligt nog niet op de helft van het aantal betalingen in de eurozone, maar kijkend naar de groeipercentages zal dat verschil steeds kleiner gaan worden. Mits de groei even hard doorzet.

Latijns-Amerika is een opvallende uitzondering en blijft sterk achter ten opzichte van de internationale tendens. De overstap naar digitaal betalen verloopt hier met 3,2% een stuk trager dan het wereldwijde gemiddeld van 10,1%. Een verschil van bijna 7 procentpunt. Onder deze landen bevinden zich grote landen met veel inwoners, zoals Mexico in Brazilië. Hoge niveaus van economische en sociale corruptie maken dat Latijns-Amerika achterloopt in de adoptie van digitaal betalen.

Landen als Rusland, Saudi-Arabië, China en India worden doorgaans als notoir corrupt bestempeld, zowel op economisch als politiek gebied. Het is niet verbazingwekkend dat in deze landen lage niveaus van non-cash transactions terug te vinden zijn. In landen waar (de perceptie van) corruptie een stuk minder hoog ligt gedijen digitale betalingen juist uitstekend. In deze groep zitten landen als Verenigd Koninkrijk, Zweden en Nederland.

Een andere factor die dit bevestigt is dat landen met een hogere perceptie van corruptie minder neigen tot actieve wet- en regelgeving. In een vroeg stadium duidelijkheid bieden kan het vertrouwen van consumenten in nieuwe technologieën sterk verhogen. En zodoende de vraag extra te laten toenemen.

Waar regels zijn, zijn ook uitzonderingen. Bovendien, een land dat wel werkt aan regelgeving heeft niet per se een hoge adoptiegraad van digitaal betalen. Een land als India werd in elk geval tot 2016 (het eindjaar van de onderzochte resultaten in dit rapport) gezien als notoir corrupt. Toch was het land tamelijk actief in het opstellen van wet- en regelgeving rond cashless betalingen. Meerdere variabelen hebben een massale adoptie tot nu toe echter verhinderd, waaronder een gebrekkige nationale technologische infrastructuur.

Aan de andere kant van het spectrum zit de V.S., relatief behoudend in het opstellen van wetten en regels. Dit komt onder meer door een typisch Amerikaanse afwijzing van te veel bemoeienis door de staat. Desondanks is de vraag naar digitaal betalen zeer hoog. Het hoge ontwikkelingsniveau en het feit dat diverse grote ontwikkelaars van betaaltechnologie uit het land zelf afkomstig zijn zullen ook zeker meespelen.

In een reactie op het rapport stelt Anirban Bose, ceo Financial Services bij Capgemini: “Vanwege de sterke vraag naar digitaal betalen, vooral in zich ontwikkelende markten, moeten sommige banken hun keuzes heroverwegen om geen sleutelrol te spelen nieuwe betaal-ecosystemen. Vanwege een significant aandeel in de betaalmarkt en de implementatie van nieuwe technologieën hebben banken een unieke positie om de markt te kleuren. Ze kunnen bovendien profiteren van nieuwe inkomensstromen door innovatieve partnerships met fintechs en het spelen van een actieve rol in het bredere aanbod van financiële dienstverlening. ”

* Onder BigTechs worden grote, multinationale technologiebedrijven verstaan, zoals Google, Facebook, Apple, Tencent, et cetera.