Tussenuitspraak rentederivaten-zaak kan gevolgen hebben voor banken
Een uitspraak van het Amsterdamse gerechtshof in een zaak tussen een vastgoedbelegger en ING kan mogelijk verstrekkende gevolgen gaan hebben. De belegger sloot in 2008 een tienjarig rentederivaat af, waarmee hij zich indekte tegen een stijgende rente. Maar de rente steeg niet, die daalde en hard ook. De rechter tikt ING op de vingers omdat de bank onvoldoende transparant zou zijn geweest over een verwachte rentedaling. Omdat het een tussenuitspraak betreft is nog niet zeker wat de financiële gevolgen gaan zijn, maar het is aannemelijk dat ook andere banken hun borst nat kunnen gaan maken.
Rentederivaten hebben de afgelopen tien jaar regelmatig het nieuws gehaald en eigenlijk zelden in positieve zin. Grote en kleine ondernemingen zijn massaal het schip in gegaan toen de rente hard daalde, terwijl zij zich ingedekt hadden tegen een rente die zou stijgen. De vraag van vele miljoenen is in hoeverre de partijen die deze rentederivaten verkochten vooraf al wisten – dan wel een reële verwachting hadden – dat de rente zou gaan dalen. Dat bepaalt immers of er wel of geen kwade opzet in het spel is geweest.
Recent deed het Amsterdamse gerechtshof hierover een tussenuitspraak. Een vastgoedbelegger sloot in 2008 bij ING een rentederivaat af op een krediet van een miljoen euro. Daarmee wilde hij zich indekken tegen een stijgende rente. Omdat de rente niet steeg maar daalde verloor de klant geld. In 2015 kocht hij het rentederivaat af, voor een prijs van €92.900.
Volgens de stukken schreef ING twee weken voor deze persoon het product afsloot in hun eigen rentevisie een daling te verwachten voor zowel de kortlopende als langlopende rentes. Die visie werd niet gedeeld met de klant en dat maakt het saillant. De rechter stelt dat de klant het product niet had afgesloten als hij had geweten van de rentevisie van ING en dat de bank onrechtmatig gehandeld heeft jegens de klant.
ING verdedigt zich met de stelling dat men niet verwachtte dat het zou gaan om een structurele of significante rentedaling. Dat is in de basis een heel plausibel argument, immers zelfs de beste economen zijn niet helderziend. Toch maakt de rechter korte metten met deze stelling. Een jaar eerder namelijk – toen ING een rentestijging verwachtte – deelde de bank dat wél direct mee aan klanten. Een dergelijke boodschap zou voor veel klanten gezien kunnen worden als een aansporing zijn om een rentederivaat af te sluiten.
Tussenuitspraak
Vooropgesteld, het gaat om een tussenuitspraak van het gerechtshof, wat inhoudt dat er nog geen definitief vonnis ligt. De kans is echter klein dat men ineens de andere kant uit gaan redeneren en dat maakt dat naast ING ook ABN AMRO en Rabobank zich op kunnen gaan maken voor claims.
In de Telegraaf meldt Roger Kroes – advocaat bij Oomen & Sweep: “ING had volgens het hof voorafgaand aan het sluiten van de renteswap in juni 2008 haar rentevisie met onze cliënt moeten delen. Uit die rentevisie bleek immers dat ING verwachtte dat de rente zou gaan dalen. Uit andere zaken die wij hebben behandeld, blijkt dat ook Rabobank en ABN Amro hun klanten vóór 2008 wezen op hun rentevisie waaruit een verwachte rentestijging volgde, maar dat zij dat niet meer deden toen zij een rentedaling verwachtten."
