Morgan Stanley accepteert recordboete van €101 miljoen voor dividendstrippen
Morgan Stanley heeft op het allerlaatste moment een gang naar de strafrechter weten te voorkomen. De Amerikaanse zakenbank accepteert een strafbeschikking van het Openbaar Ministerie ter waarde van €101 miljoen.
Door in te stemmen met de strafbeschikkingen is door het Openbaar Ministerie de schuld van de bank vastgesteld. Het is de hoogste strafbeschikking die het OM ooit heeft opgelegd aan een financiële instelling.
De timing is opvallend: de dagvaarding lag al klaar en de zittingsdata waren gereserveerd. Door alsnog in te stemmen met de straf, voorkomt de bank een publiek proces. De financiële pijn is echter aanzienlijk. Bovenop de boete van €101 miljoen heeft de bank eind 2024 al een naheffing van circa €200 miljoen terugbetaald aan de Belastingdienst. Daarmee komt het totale prijskaartje van dit dossier op ruim €300 miljoen.
Eerder kreeg ABN AMRO in een vergelijkbare zaak al een boete van €14 miljoen opgelegd, omdat de Nederlandse bank Morgan Stanley had geholpen bij het incasseren van de betreffende dividendbelasting.
De Amsterdam-Londen route
De zaak draait om transacties die plaatsvonden tussen 2007 en 2012. Volgens het OM zette Morgan Stanley een constructie op via haar Nederlandse dochter Morgan Stanley Derivative Products (MSDPN). Deze entiteit kocht grote pakketten aandelen van Nederlandse beursfondsen, maar hield deze slechts enkele dagen vast – precies rond de datum van dividenduitkering.
Omdat MSDPN een Nederlandse partij was, kon het de ingehouden dividendbelasting verrekenen met de fiscus. Uit onderzoek van de FIOD blijkt echter dat MSDPN slechts een doorgeefluik was. Ongeveer 90 procent van de dividenden stroomde direct door naar de Londense tak en andere buitenlandse partijen. Deze partijen hadden zelf geen recht op belastingteruggave.
Het OM oordeelt hard: er was sprake van een opzetje om dividendbelasting terug te vragen waar juridisch geen recht op bestond. Dit kwalificeert volgens justitie als dividendbelastingontduiking en het doen van onjuiste aangiften.
Geen schikking, maar veroordeling
Juridisch gezien is er een belangrijk nuanceverschil. Het gaat hier niet om een ‘schikking’, waarbij partijen in onderling overleg tot een bedrag komen zonder expliciete schulderkenning. Het betreft een strafbeschikking.
Dit is een eenzijdige strafoplegging door het OM, waarmee de schuld van de bank volgens het OM formeel vaststaat. Het is een zwaarder middel dat de ernst van de feiten onderstreept.
Hiermee voegt Nederland zich bij de Europese trend om dividendstrippen hard aan te pakken. Justitie ziet deze praktijken als ‘omvangrijke verrijking ten koste van de staatskas’. Hoewel de zaak tegen de bank nu is afgedaan, blijven de verdenkingen tegen een betrokken natuurlijk persoon nog wel van kracht.
Voor Morgan Stanley is de keuze om te betalen vooral een pragmatische. In een reactie laat de bank tegenover het FD weten blij te zijn dat het langslepende dossier gesloten kan worden. Binnen de bank wordt het accepteren van de boete gezien als een commerciële beslissing: een jarenlange rechtsgang zou aanzienlijk meer kosten en onzekerheid met zich meebrengen.
