Goldman Sachs onderzoekt beursgang de Volksbank met beperkte macht aandeelhouders

Het ligt voor de hand dat de Volksbank binnen een aantal jaar geprivatiseerd wordt. De Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs doet inmiddels onderzoek naar een beursgang. Dat melden bronnen binnen het FD. Goldman Sachs onderzoekt in het bijzonder de mogelijkheid van een beursgang waarbij de identiteit van een sociaal bewogen Volksbank behouden blijft.

Het is ruim vijf jaar geleden dat voorloper SNS-Reaal in handen van de Staat terechtkwam. De bankverzekeraar was door de financiële crisis in zwaar weer terecht gekomen. Een in 2006 overgekochte vastgoedportefeuille bleek uiteindelijk te zwaar op de maag te liggen om zonder hulp overeind te blijven. Toenmalig minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem zag zich genoodzaakt de portemonnee te trekken en de bank voor een bedrag van €3,7 miljard te nationaliseren.

Dat de Volksbank op termijn weer een private instelling wordt lijkt zeker. Dijsselbloem heeft zich in het verleden meer dan eens daarover uitgelaten en ergens volgend jaar staat een verkoop op de politieke agenda. Volgens experts ligt een beursgang het meest voor de hand.

Prijs voor sociale identiteit

Echter, past een beursgang wel bij de koers en identiteit van de bank? De Volksbank – dat voor consumenten actief is via de labels ASN Bank, BLG Wonen, RegioBank en SNS – propageert een eenvoudige bank te zijn voor particulieren, in de goede zin van het woord. Zonder complexe producten en met een sociaal karakter. Met oog voor de belangen van klanten, maatschappij, medewerkers én aandeelhouders. Het huidige bestuur vreest dat bij een beursgang aandeelhouders teveel macht zullen krijgen en laat daarom andere opties onderzoeken. Het FD schrijft dat voor de sociale identiteit een prijs moet worden betaald en dat het rendement lager is dan bij concurrenten. Voor politiek en consumenten is dat een teken dat de bank niet het onderste uit de kan wil halen. Aandeelhouders zoeken echter rendement op hun investering. Wie de lasten (het risico) draagt, wil immers ook de lusten (het rendement).

Hoewel de Volksbank, de Staat noch Goldman Sachs commentaar hebben gegeven, zou die laatste inmiddels onderzoeken hoe aandeelhouders staan tegenover een beperking van hun macht in het geval van een beursgang. Zijn aandeelhouders bereid de bank te nemen en te houden zoals hij nu is, inclusief het bijbehorende rendement? Tegelijkertijd ligt er ook het doel om zoveel mogelijk van de aanvankelijke €3,7 miljard nationalisatiekosten terug te verdienen. In hoeverre die twee tegenstrijdig ogende wensen elkaar bijten is dus naar verluidt onderwerp van onderzoek door Goldman Sachs.

Afkeurende reacties vanaf links

Het nieuws dat Goldman Sachs betrokken is bij advisering van een bank in staatshanden zorgt voor ophef aan de linkerkant van het politieke spectrum. Woordvoerders van GroenLinks, PvdA en SP vragen minister van Financiën Hoekstra om opheldering. Het liefst zouden GroenLinks en SP de bank überhaupt in staatshanden willen laten houden. Daar is onvoldoende politieke steun voor. Nu willen zij weten waarom uitgerekend Goldman Sachs zorgt voor het advies.

Bart Snels van GroenLinks: “Er wordt nu nagedacht over een constructie waarbij medewerkers en klanten zeggenschap krijgen binnen de bank. Heel goed. Maar dan gaat uitgerekend Goldman Sachs, hét voorbeeld van een foute bank, de Volksbank adviseren. Onbegrijpelijk.”

Hij krijgt bijval van de PvdA. “Goldman Sachs is een zakenbank die symbool staat voor alles wat mis is met de financiële sector”, klinkt het gespierd uit de mond van Henk Nijboer, financieel woordvoerder van de PvdA. “Wat verwacht de Volksbank voor advies van deze zeer omstreden bank die in de eigen bedrijfscultuur en werkwijze werkelijk niets van een sociale identiteit laat zien?”

Ook de SP doet een stevige duit in het spreekwoordelijke zakje. Financieel woordvoerder Renske Leijten denkt de uitkomst al te weten: “Afstoten die handel, naar de beurs. Dat is de visie van Goldman Sachs. Zij willen geen spelers in de markt met een publieke functie.” Ze vreest voor een verminderd draagvlak in de samenleving voor een beursgang, als gevolg van de betrokkenheid van Goldman Sachs. “Goldman Sachs was met zijn onethische gedrag één van de hoofdrolspelers in de financiële crisis. Dit maakt mensen cynisch.”