Hoe weerstaan banken de druk van bigtechs in de betalingsmarkt

07 november 2022 Banken.nl 4 min. leestijd

Wat hebben bedrijven als Google, Amazon, Apple en Facebook met elkaar gemeen? Ze hebben stuk voor stuk hun intrede gedaan in de betalingsmarkt. De invloed van dergelijke bigtechs is inmiddels disruptief voor de sector te noemen. Maar welke stappen hebben zij de afgelopen jaren eigenlijk genomen om de betalingssector überhaupt te betreden? Wat was daarbij de gehanteerde strategie? En hoe moeten banken hier op inspelen?

Alexander Eerdmans (vice president), Titia Meijburg (senior consultant) en Joost van Putten (director) van Capgemini Invent geven in de PSD2 Open Banking Market Observatory antwoord op deze vragen.

eWallets

Bij de kassa in de supermarkt ontdekken dat je geen portemonnee hebt meegenomen? Sinds de introductie van eWallets als betaalmiddel is dat geen enkel probleem meer. Een groot aantal bigtechs – waaronder Google, Apple, Amazon, Facebook, Tencent en Alibaba – hebben de afgelopen jaren betaaldiensten ontwikkeld die betalingen met smartphones of smartwatches via eWallets mogelijk maken.

Alexander Eerdmans, Titia Meijburg, Joost van Putten - Capgemini Invent

Allemaal voorbeelden van technieken die bigtechs ontwikkelden met behulp van overnames of partnerships. Zulke overnames waren vooral bedoeld om de vereiste capaciteit en kennis op het gebied van betalingstechnologieën in huis te halen, terwijl partnerships de weg plaveiden om het marktbereik zo snel mogelijk te vergroten.

Nog altijd zijn bigtechs genoodzaakt om met banken samen te werken om de eWallet van een klant te koppelen aan een reguliere krediet- of betaalkaart. De zoektocht van Facebook naar de juiste partner bleek echter geen vruchten af te werpen. Om die reden investeerde het bedrijf in een zelf ontwikkelde blockchain-cryptotechnologie die draaide op zijn Messenger-platform.

Voordelen

Maar waarom stappen bigtechs überhaupt in de betalingsmarkt? Wie goed naar het bedrijfsmodel van bigtechs kijkt, concludeert al snel dat het aanbieden van een betaaloplossing een logische stap is om de consument verder aan het bedrijf te binden.

Zo valt er enerzijds (extra) geld aan te verdienen, bijvoorbeeld door de transactiekosten bij de banken weg te halen of spaargeld aan te trekken. Hoe dan ook, het gaat om geldstromen die ‘weggesnoept’ worden bij banken.

Anderzijds versterkt een betaaldienst het bestaande bedrijfsmodel. Google kan bijvoorbeeld de nauwkeurigheid van gepersonaliseerde reclame verbeteren door betalingsgegevens te gebruiken. De welbekende zoekmachine kan vervolgens de prijs van de verkoop van advertenties verhogen. Apple Pay zorgt er daarnaast voor dat de naamsbekendheid van de techreus vergroot wordt, logischerwijs leidt dat tot betere verkoopcijfers van hun hardware-producten.

Hoewel de betaaloplossingen vooralsnog gekoppeld zijn aan credit- en betaalkaarten van reguliere banken, hebben eWallets de potentie om te evolueren. Door gebruik te maken van PSD2 PIS en Instant Payments kunnen bigtechs bijvoorbeeld betalingen direct van rekening tot rekening verwerken.

Daarnaast kunnen bigtechs er in de toekomst ook voor kiezen om banken geheel buiten te sluiten, bijvoorbeeld door technologieën te ontwikkelen op het gebied van e-money, cryptocurrency of betaalrekeningen.  

Schip nog niet gezonken

Facebook alleen al telt wereldwijd 2,27 miljard gebruikers. Mocht het bedrijf er in slagen om zelfstandig een eigen betaaltechnologie te ontwikkelen, dan is de potentiële bedreiging enorm. De adoptiegraad van eWallets in de Chinese betaalmarkt is met 69% (Alipay) tot 81% (WeChat Pay van Tencent) verreweg het grootst. De Amerikaanse markt wordt met een adoptiegraad van 1 tot 9% volwassen, terwijl er ook in Europa nog volop de ruimte is om te groeien.

Dit betekent dat Amerikaanse en Europese banken nog altijd tijd hebben om te reageren. Maar hoe? Banken doen er in ieder geval goed aan om zich pro-actief op te stellen en gebruik te maken van hun reputatie als betrouwbare en veilige partner.

Kennis over hun klanten, gekoppeld met betalingsdata, kunnen vervolgens worden ingezet om de huidige pijnpunten van klanten weg te nemen. Om daadwerkelijk op Europese of wereldwijde schaal te concurreren, doen banken er tot slot goed aan om hun efficiëntie te verhogen.

Tegelijkertijd moeten banken de ontwikkelingen op het gebied van wet- en regelgeving in de sector goed in de gaten houden. Waar banken door de PSD2-wetgeving verplicht zijn hun data te delen, bestaat er de reële mogelijkheid dat het speelveld geëgaliseerd wordt en dat bigtechs in de toekomst met dezelfde verplichtingen geconfronteerd worden.

Tot slot kan het mededingingsrecht de huidige omvang en dominante posities van bigtechs verder ter discussie stellen. Een protectionistisch beleid omtrent de vitale betalingsinfrastructuren zou bigtechs verder kunnen afremmen.