Rabo: Vooruitzichten ontwikkelde economieën hoopvol

17 september 2013 Banken.nl 4 min. leestijd
Profiel

De belangrijkste ontwikkelde economieën voelen eindelijk de broodnodige wind in de rug. De Amerikaanse economie groeide in het tweede kwartaal van dit jaar met 1,7% en het BBP ligt momenteel 5% hoger dan het niveau in het eerste kwartaal van 2008. Ook in het Verenigd Koninkrijk komt het herstel verder op gang en lijkt de groei in de tweede helft van het jaar te versnellen. De economie van Japan heeft sinds de invoering van ‘Abenomics’ positief weten te verrassen en ook de economie van de eurozone komt langzaam weer op gang. Dit betekent voor de Nederlandse economie een iets beter vooruitzicht voor de export. Dit concluderen de economen van de Rabobank.

Eurozone krabbelt op uit recessie

De eurozone is in het tweede kwartaal opgekrabbeld uit een recessie die maar liefst anderhalf jaar duurde. Hoewel de eurozone daarin naar verwachting niet zal terugvallen, zal de groei de komende tijd broos blijven door verdere bezuinigingen, hervormingen en balansreparaties van de private sector. Voor de tweede helft van 2013 verwachten de Rabo-economen voor de meeste noordelijke lidstaten dan ook slechts magere groei en voor de zuidelijke lidstaten nog een milde krimp. In 2014 zal de verbetering naar verwachting gestaag doorzetten. De groei is echter nog niet sterk genoeg om de hoge werkloosheid in de eurozone (12,1% in juni) te doen dalen.

Duitsland: Zieke man of groeimotor?

De Rabo-economen constateren dat de Duitse economie van nu een beleidsstilstand kent die risico’s inhoudt voor de toekomst. Met de naderende verkiezingen blijft er in Duitsland maar weinig aandacht voor de noodzakelijke binnenlandse hervormingen. De vooruitzichten voor de middellange termijn zijn minder rooskleurig dan het huidige economische beeld doet vermoeden. Binnenlands beleid zal bepalen of Duitsland de Europese groeimotor blijft of dat het wederom de zieke man van Europa wordt. Gezien de huidige verkiezingspeilingen en de verhouding tussen de Bondsdag en de Bondsraad is de kans op beleidsverandering echter klein, aldus de Rabobank.

Rabo-opkomende-economieen

Wereldwijde herbalancering voltrekt zich op onwenselijke manier

Hoewel de ontwikkelde economieën wat lichtpuntjes tonen, verwachten de Rabobank-onderzoekers dat de groei van het wereld-BBP dit jaar zwak blijft (3,25%). De reden hiervoor is dat de wereldwijde economische aanpassing zich op een onwenselijke manier voltrekt, aldus de Rabobank.

Wereldwijde herbalancering verloopt beter wanneer landen met een overschot op de lopende rekening hun binnenlandse vraag stimuleren en zo minder kwetsbaar zijn voor schokken van buitenaf. Dan kunnen landen met een tekort namelijk profiteren van een sterkere externe vraag, terwijl ze ondertussen hun balansen weer op orde kunnen brengen. Helaas lijken landen met een overschot op de lopende rekening nog steeds niet te pogen de binnenlandse vraag te stimuleren. Uit angst voor een economische ‘harde landing’ blijven Chinese leiders onwelwillend tegenover een volledige beleidsommezwaai staan. Andere overschotlanden, zowel in de opkomende als in de geïndustrialiseerde wereld (onder andere Duitsland), hebben ook nog geen grote stappen gezet om de binnenlandse vraag te stimuleren. Wereldwijd blijft de vraag als gevolg hiervan voor een langere periode onnodig zwak, waardoor het proces van herbalancering en schuldafbouw in de landen met een tekort op de lopende rekening nog pijnlijker wordt, aldus de Rabobank.

Een grote rol in het aantrekken van de wereldeconomie is, volgens de Rabobank, weggelegd voor de Verenigde Staten, waar de economie stug door lijkt te groeien ondanks de stevige automatische bezuinigingen die in werking zijn getreden. De aangekondigde afbouw van het monetaire stimuleringstempo heeft de markten in eerste instantie de stuipen op het lijf gejaagd, maar is een reflectie van de kracht van het economische herstel.

Nederland nog niet uit recessie

De economische krimp in ons land was in het tweede kwartaal van dit jaar geringer dan in de voorgaande kwartalen. Met uitzondering van het tweede kwartaal van 2012 is de Nederlandse economie al twee jaar in recessie. En hoewel de betere uitvoervooruitzichten welkom zijn, ligt echte groei nog lang niet in het verschiet, aldus de Rabobank. Ondanks de openheid van onze economie wordt nog altijd circa 70% van onze economische activiteit bepaald door de binnenlandse bestedingen. Krachtig economisch herstel op basis van alleen exportgroei is dan ook niet mogelijk en zal uitblijven zolang het beschikbare inkomen van huishoudens niet toeneemt, stelt de Rabobank. Aangezien de binnenlandse bestedingen verder dalen, zal het nog tot medio 2014 duren voor er een eind komt aan de recessie. Daardoor loopt de werkloosheid verder op (in 2013 naar 6,75% en in 2014 naar 7,5%) en blijft het aantal bedrijfsfaillissementen op een hoog niveau, aldus de economen. De Rabobank verwacht dat de Nederlandse economie in 2013 als geheel dan ook met 1,25 % zal krimpen en in 2014 een nulgroei zal noteren.