Volgens de wet hoeven banken zich in een aantal gevallen, zoals bij scheidingen, niet strikt te houden aan de regels voor verantwoorde kredietverlening. Toch ontvangt de Autoriteit Financiële Markten (AFM) signalen dat kredietaanbieders in deze situaties vasthouden aan bestaande normen. De meldt de AFM op haar website.
Regels voor verantwoorde kredietverlening
Om onverantwoorde kredietverlening aan consumenten te voorkomen zijn een aantal regels vastgesteld. Met deze regels wordt voorkomen dat een consument, gelet op het inkomen en de waarde van de woning, een te hoge hypotheek afsluit. Toch gelden deze regels niet in alle situaties. In een aantal gevallen geeft de wet ruimte om af te wijken van de bestaande regels, in het belang van de klant.
Strikte naleving regels niet altijd in het belang van de klant
Bij bijzondere situaties, zoals relatiebreuk, werkloosheid of arbeidsongeschiktheid, kan het onverkort toepassen van deze regels tot problemen leiden. Zo is het in de huidige tijd waarin de huizenprijzen onder druk staan meestal niet in het belang van de consument om aan te dringen op verkoop van woning als dat nog op een verantwoorde wijze voorkomen kan worden, aldus de AFM. Er moet dan uiteraard wel aangetoond worden dat de consument in de nieuwe situatie de woonlasten kan betalen.
Proactief klantbeheer
In maart van dit jaar heeft de AFM aanbevelingen gedaan voor de manier waarop het belang van de klant centraal staat bij de behandeling van betalingsproblemen. De AFM vroeg aandacht voor het vroegtijdig signaleren van probleemhypotheken en raadt aanbieders aan hierover zo snel mogelijk met betrokken klanten in contact te treden.
Uit onderzoek “Hypotheekklanten uit de crisis” van Deloitte blijkt dat marktpartijen in volle beweging zijn om klanten in een achterstandsituatie met hoge risico’s adequaat te ondersteunen, waarbij de primaire focus zich steeds meer beweegt in de richting van proactieve herstructurering. Sinds kort zijn een groot aantal marktpartijen gestart met de benadering van bestaande klanten zonder betalingsachterstand maar wel met een verhoogd risico.
Volgens de AFM moet daarbij het uitgangspunt zijn dat gedwongen verkoop van de woning zoveel mogelijk voorkomen moet worden. Daarbij zou beoordeeld moeten worden of een houdbare financiële situatie gecreëerd kan worden, ook als dat afwijkt van de normen die bij initiële verstrekking gehanteerd worden, aldus de AFM.
De AFM is in gesprek met Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW, de uitvoerder van de NHG) en vertegenwoordigers van hypotheekaanbieders, die voor deze situaties normen ontwikkelen. Betrokken partijen verwachten dit najaar met concrete aanbevelingen te komen.