Theo Gommer: Is echt iedereen de pensioenpineut?

30 oktober 2014 Banken.nl

Staatssecretaris Klijnsma heeft haar nieuwe plannen voor het Financieel ToetsingsKader (FTK) gelanceerd. De Pensioenfederatie is furieus: iedereen, zowel jong als oud ondervindt nadeel. En ook DNB mag zich volgens de federatie eigenlijk nergens mee bemoeien als het minder goed gaat bij een pensioenfonds, laat staan dat ze dat kunnen beoordelen. Theo Gommer, partner bij Akkermans & Partners en voorzitter van de Nederlandse Orde van PensioenDeskundigen, geeft zijn visie.

De vraag is of de Pensioenfederatie niet een iets te roze bril op heeft. Dit is een retorische vraag, dat begrijpt u. Technisch gezien klopt het wel wat de Pensioenfederatie stelt. Als er hogere buffers moeten komen – niet een dekkingsgraad van 105%, maar 110% – en er pas volledig gecorrigeerd mag worden voor inflatie bij een dekkingsgraad van 120-125%, dan is er inderdaad ‘een prijs’ voor die buffers. Die vertaalt zich direct in geen indexatie voor de gepensioneerden en hooguit een kans op indexatie voor werkenden. Als je dan bij lage buffers ook nog eens risicomijdend moet beleggen, immers ik heb geen buffer, dan kan zich dat inderdaad vertalen in weinig rendement, zodat ook de werkenden geen indexatie krijgen en dus geen ‘zoet’.

Theo Gommer - Akkermans en Partners

Maar wat, als je wél risicovol belegt terwijl je geen buffers hebt c.q. aanhoudt en dan wel indexeert? Dus, plat gezegd: echt geld uitkeert dat er alleen op papier is aan de gepensioneerden, en alleen op papier aan werkenden. Als je dan je rendement niet haalt, wat dan? Dan heb je je geld uitgekeerd en hebben de werkenden niets meer! Dat is overigens een keus.

Maar ik denk dat de gepensioneerden de afgelopen jaren, vanaf 2008, al genoeg c.q. teveel ‘voordeel van de twijfel hebben gehad’: geen korting – en ook nog eens op basis van een te hoge rekenrente over een te lange periode. Nu is het gewoon de beurt aan de werkenden. Over 5 á 10 jaar kijken we opnieuw. Máár het blijft een keus: meer zekerheid, voor werkenden, kost nu eenmaal geld. En dan is er nog geen zekerheid, dat klopt. Wil je het echter anders, dan moet je overstappen op echt DC.

Niets bewerkstelligd

Professor Lans Bovenberg schreef in het Financieele Dagblad dat we nu bijna 5 jaar bezig zijn met alle gevolgen van het Pensioen Akkoord 2010, maar nog niets wezenlijks – ja, de verhoging de pensioenleeftijd naar 67 jaar – hebben bewerkstelligd. Laten we eerlijk zijn. De Pensioenfederatie laat zich niet onbetuigd om alle (noodzakelijke) wijzigingen te bagatelliseren en zelfs te frustreren.

Iedereen weet dat we naar (collectief/smart) DC gaan en dat hard DB ‘out’ is. Wil je dat wel, dan kost dat geld. Zekerheid kost nu eenmaal geld. Wil je dat niet, dan moet je niet proberen om DB te handhaven in een of andere halfslachtige vorm, maar dan moet je ook echt overstappen.

Roze brillen

Dan hebben we meteen de ‘eigendomsdiscussie’ geslecht. Iedereen is baas over zijn eigen ‘uitgestelde loon’ (dat is pensioen immers) en wordt niet afgescheept met roze brillen. Het regent iets te veel momenteel in Nederland en ik zie weinig zon. Daarom heb ik een zonnebril gekocht met roze glazen. Dan lijkt het ‘zomer’, maar dat is het niet hoor.

En inderdaad kun je kritiek hebben op de stevige rol die DNB mag gaan innemen. Maar ja, wat moet je dan? Wat heb je aan een toezichthouder die niet mag/kan ingrijpen naar eigen inzicht?

Dat de Pensioenfederatie het ook niet eens is met de vaststelling/ het gebruik van de Ultimate Forward Rate was bekend, maar misschien geldt de kracht van de herhaling. Denken ze. Tevergeefs.

Het lijkt wel of de Pensioenfederatie de enige partij is die het weet en niemand anders. Ook dat komt door die roze bril, denk ik. Goed dat Klijnsma – ook – luistert naar anderen.