Projective: Technologiereuzen bedreigen bankensector

Banken automatiseren al 40 jaar, maar het is de vraag of hun inspanningen voldoende zijn om de komst van de technologiereuzen te overleven.

Een tijdje geleden stapte Jeff Bezos het podium op in Seattle om de Amazon Fire voor te stellen, een smartphone die het makkelijker moet maken om aan ‘show- rooming’ te doen: producten in de winkel bekijken om ze online (goedkoper) aan te schaffen. Ondertussen raakte eveneens bekend dat Amazon de concurrentie aangaat met de mobiele betaalsystemen van PayPal, SquareenStaples, met een kaartlezer die in verbinding staat met een smartphone. Daarmee levert Bezos nogmaals zijn visitekaartje af bij de retailsector, die hij al twee decennia lang systematisch aan het ontmantelen is.

Amazon is nu ook de eerste technologiereus die (kinder)stappen zet om de betaal- en bankenmarkt te slopen. Het is alleen nog wachten op een reactie van andere technologiespelers zoals Facebook, Google en Apple. Op papier ziet zo’n zet er logisch uit: traditionele banken zitten gevangen in een sector die dermate overgereguleerd is geraakt dat een kat er haar jongen niet meer in terugvindt. De techbedrijven kunnen vertrekken vanuit een schone lei, hebben rechtstreeks contact met potentiële klanten, kunnen heel snel schakelen én zitten op een hoop cash. Veel bankiers vrezen dat het een kwestie van tijd is voor een van de vier, en daarmee ook de andere drie, zich in de strijd om het bankieren mengt.

Banken en technologiespelers lopen eigenlijk dezelfde race, maar in omgekeerde richting: de technologiereuzen proberen om vanuit de klanten data naar het bankieren te evolueren, de banken proberen om vanuit hun bankactiviteiten beter te worden in het begrijpen van hun klant. Wie eerst de cirkel kan rondmaken, wint.

Slap koord
In februari van dit jaar kocht de Spaanse bank BBVA de mobile banking app Simple voor $117 miljoen. "Banken moeten Amazon en Google beginnen te beconcurreren, of zullen sterven", zei voorzitter Francisco González toen. De aankondiging van KBC dat de bank zich volop wil toeleggen op big data en klantengegevens is ingegeven vanuit dezelfde logica. KBC gaat er terecht vanuit dat banken nog altijd over sterke troeven beschikken. Banken zijn al 40 jaar aan het automatiseren en hebben dus best wat ervaring met technologie. In die 40 jaar hebben ze ook een schat aan klantendata opgebouwd die ze kunnen inzetten om hun klanten betere aanbiedingen te doen.

En, misschien wel de belangrijkste troef: ondanks de crisis blijven banken veel vertrouwen genieten bij hun klanten, bijvoorbeeld op het vlak van kredietdoorlichting, maar vooral ook privacy. Dat kunnen Google en zeker Facebook niet zeggen. Maar banken zullen wel moeten leren om de technologie niet alleen te beschouwen als een manier om de efficiëntie op te krikken, maar ook als een gereedschap om hun klant beter te kennen en te bedienen.

Het zal balanceren worden op een slap koord. De banken zullen moeten aftasten waar de lijn van privacy begint en die van ‘value added services’ eindigt. Welke data moeten er gebruikt worden om de klant beter te bedienen? Data die alleen binnen de bank aanwezig zijn, schieten daar tekort. Ze moeten verrijkt worden met data die net kunnen komen van Google en Facebook of, waarom niet, van Immoweb en Notaris-databank (voor hypotheken), Autoscout24 (voor autoverzekeringen) en telecomspelers. Zo kunnen diensten worden aangeboden die gelinkt zijn aan de plaats waar je je bevindt.

Cirkel rond
Door individuele aanbiedingen te lanceren op basis van het gedrag van de klant zet KBC vandaag al een grote stap om de cirkel rond te krijgen. De bank heeft een eerste (en noodzakelijke) beslissing genomen om zich te wapenen in de strijd voor het bancaire landschap. Nu gebeurt de profilering nog grotendeels op basis van interacties van de klant met de bank. Maar om de strijd tegen de grote Amerikaanse spelers aan te gaan zullen er meer data nodig zijn dan wat de bank vandaag in huis heeft.

Grote Amerikaanse spelers zoals Google, Facebook en Amazon zullen er van hun kant niet voor terug deinzen om hun gebruikersgegevens in te schakelen in de strijd om de klant. Het valt nog te bekijken in welke mate de banken daarvoor klaar zijn.

Een artikel van Stefan Dierckx, oprichter en CEO van Projective, een adviesbureau gespecialiseerd in projectmanagement voor de financiële sector. Het artikel is eerder geplaatst in de Belgische krant De Tijd.