KPMG: Open strategie & co-creatie cruciaal voor banken
Meer dan 4 miljard dollar in 4 jaar tijd, waarvan bijna 1 miljard dollar in de eerste drie maanden van 2014. Dat is de indrukwekkende groei die de leningportefeuille van het Amerikaanse crowdfunding platform Lending Club in korte tijd heeft laten zien.
Lending Club is wereldwijd het grootste peer-2-peer lending platform waar particuliere investeerders direct geld kunnen uitlenen aan particulieren en kleine ondernemingen. De voornaamste reden voor de sterke groei van de portefeuille is het beeld in de markt dat Lending Club kredietrisico’s beter inschat en leningen efficiënter beheert dan traditionele banken. Dit uit zich in een lagere rente voor geldnemers en een mooier rendement voor investeerders.
De propositie van Lending Club is blijkbaar zo aantrekkelijk dat een groeiend aantal Amerikaanse banken via het platform in leningen investeert in plaats van deze leningen zelf uit te geven en te beheren.
Transformatie van de financiële sector
Technologische innovatie heeft in het verleden al vaker voor een grootschalige transformatie van marktsectoren gezorgd. In veel gevallen is deze transformatie van onderaf gedreven, waarbij de gevestigde orde gedwongen werd zich aan te passen of geheel buiten spel werd gezet.
Het verhaal van het snel groeiende Lending Club is één van de vele voorbeelden van succesvolle, zogenoemde FinTech initiatieven die illustreren dat een transformatie van de financiële sector aanstaande is. Naast platforms die zich richten op het verstrekken van leningen, zijn er talloze innovatieve ondernemingen actief op het vlak van betalingsverkeer, (valuta)transacties en zelfs het aanbieden van volledig geïntegreerde innovatieve banking software.
Een van de belangrijkste redenen achter de sterke groei van succesvolle FinTech ondernemingen is dat zij geen last hebben van de legacy waar veel traditionele financiële instellingen mee zitten: inflexibele IT-systemen die al meer dan 30 jaar oud zijn, een fysiek distributienetwerk en arbeidsintensieve bedrijfsprocessen. Hierdoor zijn zij in staat om kostenefficiënter te opereren. Een andere belangrijke reden is de toenemende vraag van klanten naar functionaliteit, transparantie en gebruiksgemak.
Co-creatie als belangrijkste innovatiestrategie
Het merendeel van de financiële instellingen onderkent bovenstaande ontwikkelingen, maar ziet deze niet als een serieuze bedreiging voor de toekomst. Het gaat veelal om relatief kleine initiatieven die (nog) geen gevaar vormen voor het marktaandeel. De combinatie van het tempo waarmee succesvolle FinTech ondernemingen tot op heden zijn gegroeid en de enorme schaalbaarheid van dit soort platforms, geven echter aan dat er nu al serieus geacteerd dient te gaan worden.
Resteert de vraag hoe financiële instellingen hiermee om kunnen gaan. Innovatie in de financiële sector is historisch gezien voornamelijk ingericht op de ontwikkeling van financiële producten. Het in een hoog tempo inspelen op veranderingen in de markt vraagt om een andere aanpak.
Mijns inziens is een open en naar buiten gerichte strategie waarbij de focus ligt op co-creatie de juiste manier. Startups en kleine ondernemingen die actief zijn in de financiële sector lopen tijdens hun ontwikkeling vaak tegen barrières aan. Een samenwerkingsverband waarbij financiële instellingen deze ondernemingen ondersteunen met groeikapitaal en bestaande kennis van bijvoorbeeld wet- en regelgeving zal een aantal van deze barrières wegnemen. Financiële instellingen zullen op hun beurt de kennis die zij op deze manier vergaren, inzetten om strategische keuzes te maken en prioriteiten te stellen.
Een quick scan langs het Nederlandse landschap leert dat enkele financiële instellingen inmiddels een stap hebben gezet in de juiste richting. Zo participeert Rabobank sinds dit jaar in de Londense startup accelerator FinTech, heeft ABN Amro vorig jaar het peer-2-peer lending platform Seeds gelanceerd en loopt Aegon voorop sinds de introductie van de online bank Knab die volledig draait op het innovatieve platform van de Nederlandse softwareontwikkelaar Five Degrees.
Financiële instellingen gaan serieuze concurrentie ondervinden vanuit een andere hoek. Om mee te komen met de versnellende digitalisering van de maatschappij zullen zij zich open moeten stellen en de aanstaande transformatie moeten omarmen.
Een artikel van Robert Leclercq, Associate Director Corporate Finance bij KPMG.