Een bank is in de basis een instelling die tegen betaling geld ontvangt van personen en bedrijven die geld over hebben om deze vervolgens voor een hogere prijs weer uit te lenen aan particulieren en bedrijven die geld nodig hebben. Een bank brengt met andere woorden de vraag naar en aanbod van geld bij elkaar.
Met deze traditionele activiteit spelen banken een essentiële rol in de maatschappij. Het bij elkaar brengen van vraag naar en aanbod van geld stimuleert namelijk de handel en daarmee de economie. Kredietverlening is de motor van de economie en dat maakt banken de motor van een moderne maatschappij. Deze maatschappelijke noodzakelijke activiteiten worden ook wel de nutsactiviteiten van banken genoemd (nutsbank).
De eerste bankvormen
Deze maatschappelijke rol van banken gaat eeuwen terug. De eerste vormen van moderne banken ontstonden na de introductie van munten. De geldwisselaars uit die tijd beoordeelden de munten op waarde en hielden deze voor klanten in bewaring in ruil van een tegoedbewijs. Deze bewijzen waren veel eenvoudiger en veiliger te vervoeren dan grote zakken met munten. Onze naam ‘bank’ stamt af van het Italiaanse woord ‘banca’ voor het tafelblad waar Italiaanse geldwisselaars mee werkten. De allereerste officiële bank, Banca Monte dei Paschi, werd opgericht in 1472 te Siena. Uiteraard boden de banken uit deze tijd niet alle financiële diensten die de huidige banken bieden, maar de kern van onze huidige banken is terug te vinden in die tijd.