Ze beheert de Europese geldpers en wordt gezien als een van de machtigste vrouwen ter wereld. Toch is het meest verrassende advies van Christine Lagarde niet economisch, maar diep menselijk: “Vertrouw op liefde.” Tijdens een openhartig gesprek met Twan Huys voor de reeks ‘College Leaders in Finance’ onthult de president van de ECB de persoonlijke principes en de ijzeren veerkracht die schuilgaan achter haar publieke functie.
In de nieuwe, strak vormgegeven ‘schatkamer’ van De Nederlandsche Bank daalt een van de machtigste vrouwen ter wereld de trap af. De zaal, gevuld met studenten en financiële professionals, wacht in stilte op de ‘absolute rockster’ die de Europese geldpers beheert.
Maar de eerste gedachte van Christine Lagarde gaat niet over inflatiecijfers of monetair beleid. Ze denkt aan Marilyn Monroe. Met een glimlach deelt ze de vraag die de filmster ooit stelde na een soortgelijke afdaling: “L’ai-je bien descendue?” – “Heb ik het goed gedaan?”
Dit ontwapenende moment van zelfspot staat in schril contrast met de ijzeren veerkracht die ze later zou moeten tonen. Die veerkracht wordt al jong zichtbaar.
Gevormd door tegenslag
De veerkracht van Lagarde blijkt al vroeg gesmeed. Wanneer haar vader overlijdt is ze pas zestien. Haar manier om met het verdriet om te gaan, is tekenend: ze vertrekt op haar zeventiende met een beurs naar de Verenigde Staten, een onbekend land waar communicatie met het thuisfront weken kon duren.
In Amerika krijgt ze twee levenslessen die haar carrière zullen definiëren. De eerste komt van haar Amerikaanse gastvader: “Don’t let the bastards get you down." De tweede les komt van haar coach synchroonzwemmen, een sport waar je prestatie genadeloos wordt beoordeeld.
“Er zullen dagen zijn dat je denkt dat je het geweldig hebt gedaan, maar toch een slecht cijfer krijgt”, vertelde de coach. “Als dat gebeurt: grit your teeth and smile."
De generaal in een mannenwereld
Deze principes vormen haar wapenuitrusting in de professionele arena. Op de vraag of ze een soldaat is, is haar antwoord kort en krachtig: “Ik ben een generaal." Een generaal die haar eigen weg baant in een wereld die decennialang door mannen werd gedomineerd.
Ze illustreert dit met een treffende anekdote over haar start bij de Europese Centrale Bank. Omringd door 25 mannelijke bestuursleden, besloot ze een foto te maken en te posten. “In die kamer waren drie vrouwen", vertelt ze. “Ikzelf, en twee schilderijen aan de muur."
Het is een strijd die ze blijft voeren. “Ik moet laten zien dat het kan”, stelt ze, niet om mannen van hun positie te verdringen, “maar om te tonen dat we het ook kunnen en dat het een gedeelde verantwoordelijkheid moet zijn”. Ambitie voor het Franse presidentschap heeft ze overigens niet. “Het is een verschrikkelijke baan”, zegt ze resoluut. “Je moet een beetje gek zijn om dat te willen."
Hoeder van de euro
Als hoeder van de euro staat Lagarde voor immense uitdagingen. De dreiging van politieke inmenging, zoals de pogingen van Donald Trump om de onafhankelijkheid van de Amerikaanse centrale bank te ondermijnen, noemt ze een “risico dat tot ongelukken kan leiden”. Europa moet volgens haar zorgen voor een solide, goed georganiseerd huis, zodat de euro een betrouwbaar alternatief blijft.
Ook in het klimaatdebat neemt ze een onwrikbaar standpunt in. Klimaatverandering is geen politieke kwestie, maar valt vierkant binnen het mandaat van de ECB. Ze wijst op de directe economische gevolgen: de lage waterstand in de Rijn die transport duurder maakt, of droogte die de voedselprijzen opdrijft. “Dat heeft impact op de prijzen”, stelt ze nuchter.
Diezelfde nuchterheid toont ze in het debat over cryptovaluta. Zelfs wanneer een student haar vertelt dat 90% van zijn portfolio uit crypto bestaat, blijft ze bij haar punt: “Het is niets waard. Er ligt geen onderliggende waarde aan ten grondslag."
De kunst van het risico nemen
Aan het einde van het gesprek deelt de generaal haar belangrijkste advies met de zaal. Het is een pleidooi tegen de angst om te falen. “Een van de dingen die ik in mijn leven heb gedaan en waar ik nooit spijt van heb gehad, is risico nemen”, vertelt ze. "Er zijn momenten waarop je niet te veel moet berekenen en een hele strategie uitstippelen, maar gewoon de sprong moet wagen."
En dan, als verrassende uitsmijter, een advies dat je niet snel van een centrale bankier verwacht. “Vertrouw op liefde”, zegt ze. “Geef liefde, ontvang liefde. Het bouwt je zelfvertrouwen op en geeft vertrouwen aan anderen. Als ik de liefde niet had gehad zoals ik die heb ontvangen en gegeven, zou ik niet zijn waar ik nu ben, dat kan ik je verzekeren."
Na Christine Lagarde en Eelco Heinen wordt de College Leaders in Finance-reeks opgevolgd door Sandra Phlippen, hoofdeconoom van ABN AMRO en D66-lijstduwer.