Nu de economische omstandigheden steeds lastiger worden en er zelfs een recessie dreigt, worden beleggers steeds terughoudender ten aanzien van risico’s. Een situatie die er mogelijk voor zou kunnen zorgen dat de 'buy-now-pay-later-bubbel' knapt. Marktleider Klarna heeft een tiende van zijn personeel moeten ontslaan om de kosten te drukken – een mogelijk slecht voorteken voor de jonge sector.
In de afgelopen decennia heeft de aanhoudende trend van hoge inflatie en onderdrukte lonen ertoe geleid dat Britse consumenten steeds minder van hun loon overhouden na het aftrekken van de vaste lasten. De groei van de consumptiegerichte economie van het Verenigd Koninkrijk hangt daardoor steeds meer af van het vermogen om klanten zover te krijgen geld uit te geven dat zij niet hebben.
Krediet is daardoor een essentieel element geworden in de Britse economie. Vanwege de financiële crisis van 2008 waren banken echter niet bereid (of in staat) om in dit ‘kredietgat’ te springen. In de daaropvolgende economische cycli maakten alternatieve financieringsbedrijven dankbaar gebruik van de (passieve) houding van banken.
BNPL goed voor ondernemers
Eén van die AltFi-stromingen was het betaalfenomeen buy-now-pay-later (BNPL). Het gebruik van een BNPL-optie houdt in dat een consument een aankoop gespreid betaalt (meestal zonder rente). De populariteit van dergelijke betalingen zijn tijdens de coronapandemie explosief toegenomen en hebben inmiddels vaste voet aan de grond gekregen bij jongeren onder de 30 en mensen met krappe financiële middelen.
Uit een enquête van Bain & Company bleek dat de optie van BNPL ertoe leidde dat veel consumenten zich in staat voelden om een product te kopen waarvoor ze anders zouden hebben gespaard. Hoewel BNPL-aanbieders zo’n 4% van de verkoopprijs ontvingen, vinden ondernemers het aanbieden van BNPL de moeite waard. 57% van hen gaf aan te profiteren van een verhoogde conversie, 47% stelde dat de orderwaarde was gestegen en meer dan de helft van de ondernemers is van mening dat de BNPL-betaaloptie verantwoordelijk is voor het aantrekken van nieuwe klanten.
Matige risicobeoordeling
BNPL-bedrijven werken echter met dunne winstmarges. An sich geen probleem in tijden van hoogconjunctuur, maar in mindere tijden blijkt het een tikkende tijdbom. Fintech Klarna – dat online shoppers de mogelijkheid biedt om de betaling te spreiden tegen een 0% rente – heeft aangekondigd dat het zijn werknemersbestand (7.000 personeelsleden) met 10% moet inkrimpen om de kosten te drukken.
Klarna – opgericht in 2005 en inmiddels gewaardeerd op zo’n $46,5 miljard – had ambitieuze plannen om de Amerikaanse markt te veroveren en een beursgang te realiseren. Maar nu huishoudens kampen met stijgende kosten, besparen consumenten massaal op niet-essentiële uitgaven. Dit heeft niet alleen gevolgen voor de winst (op basis van commissies) van het bedrijf, maar zet ook de fintech ook steeds meer onder druk om de ‘geleende’ bedragen terug te vorderen van consumenten met financiële problemen.
Boven stand
Een groot probleem voor BNPL’s. Omdat zij veelal afhankelijk zijn van leningen aan marginale kredietnemers, besteden veel BNPL’s minder tijd aan risicobeoordeling en kredietcontroles dan rationele kredietverstrekkers. In november 2021 zou een tiende van de BNPL-kredietnemers boven hun feitelijke budget leven – een aantal dat door de huidige inflatie vermoedelijk snel zal oplopen.
Uit het onderzoek van Bain & Company blijkt bijvoorbeeld ook dat 21% van de consumenten het er “zeer mee eens” was dat het BNPO-proces erg makkelijk te doorlopen was. Overigens is het matige risicobeleid niet het enige probleem waar de sector mee kampt.
Uit onderzoek van het Citizens Advice Bureau blijkt namelijk ook dat consumenten niet goed op de hoogte zijn van de regels omtrent BNPL. Maar liefst 39% van de 14 miljoen mensen die in het Verenigd Koninkrijk gebruik maakten van BNPL “gebruikten het zonder het te beseffen”. Nog eens 40% was van mening dat het niet om “fatsoenlijk lenen” ging, terwijl 42% niet “volledig begreep” waarmee ze hadden ingestemd.
Economische experts kampen dan ook met een déjà vu-gevoel: lenen om de stagnerende lonen te compenseren leidde eerder ook al tot een crises in de kortlopend krediet-sectoren. Of de BNPL-markt eenzelfde kant op beweegt weet niemand, maar de huidige situatie ziet er niet veelbelovend uit.