Boek Luyendijk: Politiek mist risicokennis finsector
“Op een haar na heeft de financiële wereld in 2008 uw leven al onvoorstelbaar ontwricht. De diepere oorzaken hiervan zijn niet weggenomen, hoewel alle insiders weten wat ze zijn. Hoe kan dat?”. Dat is de grote vraag die Joris Luyendijk zich stelt in zijn recent verschenen boek ‘‘Dit kan niet waar zijn. Joris Luyendijk onder bankiers.’’ Luyendijk interviewde de afgelopen twee jaar honderden medewerkers uit de financiële sector en schreef zijn bevindingen op voor het Nederlandse publiek.
Volgens journalist Joris Luyendijk ontbreekt het politieke partijen aan kennis van de risico’s in de financiële sector. Mede door deze veronderstelde onwetendheid blijven daadwerkelijk grote hervormingen om de risico’s in de sector te verminderen uit. ‘Want wat is er nou daadwerkelijk veranderd sinds de val van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers in september 2008?’ Luyendijk’s recent verschenen boek ‘‘Dit kan niet waar zijn’. Joris Luyendijk onder bankiers’ behandelt de vraag waarom de oorzaken van de financiële crisis van 2008 nog steeds niet zijn weggenomen.
Joris Luyendijk
Joris Luyendijk (1971) leefde twee jaar in Londen. In die tijd hield hij voor The Guardian een ‘banking blog’ bij over de financiële sector op basis van interviews die hij hield met uiteindelijk ongeveer 200 sectormedewerkers. Zijn antropologische studie van de Londense financiële wereld verscheen tevens in columnvorm in NRC Handelsblad en nrc.next. Luyendijk werkte eerder voor de Volkskrant en NRC Handelsblad. Zijn vorige boek, ‘Het zijn net Mensen’, leverde hem in 2006 de Dick Scherpenzeelprijs en een benoeming tot Journalist van het jaar op. Van zijn interesse in en verslaggeving van de onrust in het Midden-Oosten verschuift zijn aandacht in zijn nieuwe boek naar de financiële sector.
Actie
‘Dit kan niet waar zijn’ bevat weinig geruststellend nieuws over de staat waarin de sector verkeerd. Wie of wat het bestaande systeem in stand houdt is niet echt duidelijk. Het boek beweert dat het DNA van de financiële sector niet wezenlijk anders is dan zeven jaar geleden en daadwerkelijk grote hervormingen uitblijven. Structurele maatregelen om burgers te beschermen tegen omvallende banken zijn nog steeds niet genomen, volgens Luyendijk. De journalist maakt een levendige schets van de grote geldhandel arena, en van de mensen die daar onderdeel van uitmaken. De front-, middle- en back office; de snelle jongens, de tandenknarsers, en de twijfelaars.
Luyendijk roept op tot actie. Er moet meer grip komen op de ‘losgezongen’ financiële wereld. Fundamentele hervormingen, geïnitieerd door moedige politici en verlichte bankiers, zijn naar zijn mening nodig om het gemonetariseerde karakter van de sector – met de lange termijn risico’s van dien – tegen te gaan. In de inleiding van het boek schrijft hij dat een lege cockpit van een vliegtuig vol burgers waarvan de motoren in brand staan, de beste metafoor voor de huidige situatie is. Hij vraagt zich af of een betrouwbare en veilige financiële sector voor altijd iets zal blijven waarvan wij alleen maar kunnen dromen.