Verduurzamen zorgvastgoed kost tot 2030 ruim €8 miljard

Het verduurzamen van al het vastgoed waarvan de langdurige zorgsector gebruikmaakt zal tot 2030 meer dan €8 miljard gaan kosten. Dat concluderen ABN AMRO en adviesbureau HEVO in een gezamenlijk onderzoeksrapport.

Ook de langdurige zorg wordt door het Klimaatakkoord gedwongen om voor 2030 zijn CO2-uitstoot te halveren, wat voor deze sector met name neerkomt op het verduurzamen van zijn vastgoed. En daar zit een behoorlijk prijskaartje aan, dat zorginstellingen volgens de onderzoekers van ABN AMRO en HEVO weliswaar zelf kunnen ophoesten, maar niet zonder risico’s op de langere termijn.

Verbouwen of nieuwbouwen?

De meerderheid van het zorgvastgoed in Nederland is meer dan dertig jaar oud. De onderzoekers stellen dat het renoveren van deze panden geen zin heeft: “Dit vastgoed is sterk verouderd en daarom is vervanging vaak de enige oplossing.”

Voor een deel van het zorgvastgoed dat tussen 1990 en 2000 is gebouwd, kan grootschalige renovatie echter wel een uitkomst bieden, “maar veel zorginstellingen kiezen hier niet voor”, laten de onderzoekers in hun rapport weten. Dat komt omdat verbouwen praktische problemen en extra kosten met zich meebrengt: waar laat je bijvoorbeeld patiënten tijdens een langdurige renovatie?

“Voor veel zorginstellingen is nieuwbouw dus aantrekkelijker”, concluderen de onderzoekers, "die het scenario hebben onderzocht waarbinnen al het zorgvastgoed van meer dan twintig jaar oud wordt vervangen door nieuwbouw, wat neerkomt op “37% van al het zorgvastgoed”. Op basis van “een gemiddelde schatting” gaat dit plan zo’n €8,1 miljard kosten.

De verbouwingskosten van zorgvastgoed dat jonger is dan twintig jaar zijn niet meegenomen in deze berekening. Wel stellen de onderzoekers dat bij deze panden zonder grote inspanningen een CO2-reductie van 20% procent kan worden gerealiseerd, door bijvoorbeeld ketels en ramen te vervangen, wat naar schatting neerkomt op circa €2.500 euro per wooneenheid. Dit betekent dat de renovatie van het zorgvastgoed dat jonger is dan twintig jaar minimaal €393,4 miljoen zal gaan kosten.

Extra kosten

Hoewel zorginstellingen over voldoende middelen beschikken om de verduurzamingsplannen te bekostigen, liggen op de langere termijn mogelijk problemen op de loer. Bij vernieuwd of nieuw vastgoed komen namelijk meer jaarlijkse vastgoedkosten kijken, zoals hogere rentelasten, die druk zetten op de financiële huishouding van zorginstellingen.

Wanneer het scenario van ABN en HEVO is uitgevoerd, gaan deze vastgoedlasten voor langdurige zorginstellingen naar €432 miljoen per jaar. “De ouderenzorg lijkt de extra jaarlijkse kosten van €246 miljoen het beste te kunnen absorberen. De marges in de gehandicaptenzorg worden met een extra last van €130 miljoen echter erg dun en de geestelijke gezondheidszorg komt zelfs €40 miljoen in het rood. […] De jaarlijkse vastgoedlasten blijven dus wel een aandachtspunt”, besluiten de onderzoekers.

Lees ook:

Financiële problemen van jeugdzorginstellingen lopen op
De impact van vergrijzing op de zorg in 5 grafieken
HEVO betrokken bij bouw van duurzaam gebouw op Flevo Campus