Duitse regering overweegt verbod op negatieve spaarrente
De Duitse regering overweegt een uiterst curieuze beleidsmaatregel, namelijk een verbod op het hanteren van negatieve spaarrente voor particuliere klanten. Het idee is afkomstig van de Beierse premier Markus Söder, maar opgepakt door Bundesfinanzminister Olaf Scholz. Dat meldt de Duitse zakenkrant ‘Handelsblatt’. Banken en economen zien de plannen niet zitten.
De lage rentestanden in Europa hebben meerdere perspectieven. Voor Zuid-Europese landen is het beleid van Draghi een zegen, daar hun banken goedkoop kunnen lenen en zichzelf daarmee enige ademruimte verschaffen. Aan de andere kant zuchten Noord-Europese spaarders en pensioenfondsen al lange tijd onder de lage spaarrente. En die dreigt negatief te gaan worden. Eigenlijk is dat al een tijdje wel het geval, daar de rente lager is dan de inflatie, maar daadwerkelijk een minnetje plaatsen voor de spaarrente durven nog weinig banken aan. En als het aan de Duitse regering ligt gaat dat ook niet gebeuren in het geval van kleine particuliere spaarders.
Tegenover Handelsblatt laat minister Scholz weten dat zijn ministerie onderzoekt “of het überhaupt mogelijk is om kleine spaarders hiertegen (negatieve rente, red.) te beschermen. Die toetsing is echter gecompliceerd en gaat even duren.” Met kleine spaarders doelt Berlijn op particuliere spaarders. Een eventueel verbod op negatieve zou moeten gelden tot een maximum van €100.000 spaargeld. Ondertussen kampen Duitse banken zelf echter wel al met negatieve rente die de ECB hen rekent. Sinds 2016 hebben ze al zo’n €7 miljard aan negatieve depositorente betaald aan de ECB.
‘Gevaar voor financiële stabiliteit’
Het mag geen verrassing heten dat de banken weinig brood zien in een dergelijke maatregel. Een negatieve rente rekenen zou de druk op de economische resultaten iets kunnen verlichten, maar als de maatregel erdoor komt zien Duitse banken zich gedwongen om ergens anders de winst te pakken dan wel het verlies te beperken. Ze wijzen bovendien op gevaren voor de algehele stabiliteit. “Wettelijk verboden zijn het systeem vreemd, helpen klanten niet verder kunnen leiden tot gevaarlijke instabiliteit op de financiële markten”, aldus een Duitse belangenvereniging van banken tegenover de krant.
Het DIW - één van de meest toonaangevende economische onderzoeksinstituten van Duitsland - noemt het voorstel populistisch en volledig losgezongen van de realiteit. Ook het DWI spreekt van mogelijk destabiliserende gevolgen voor de Duitse bankensector, die er toch al niet heel florissant voor staat. Door stijgende kosten zouden nog meer banken in vieze papieren kunnen komen en uiteindelijk het loodje moeten leggen. Het DIW is pertinent tegen ingrijpen door de overheid in de markt.