De Nederlandse Vereniging van Banken is van mening dat de nationale bankenbelasting geleidelijk dient te worden afgeschaft. De belasting – die overheden compenseert voor de kosten bij het faillissement van een bank – is niet langer nodig omdat het Europese bail-in raamwerk en resolutiefonds de extra zekerheid overbodig maken. Minister Dijsselbloem en staatssecretaris Wiebes meldden echter in een Kamerbrief dat wetsaanpassing nog niet aan de orde is.
Op 1 oktober 2012 werd de nationale bankenbelasting ingevoerd in Nederland met het aannemen van de Wet bankenbelasting. Sindsdien moeten banken belasting betalen over hun ongedekte schulden, waardoor zij gestimuleerd worden om minder risico te nemen. Het belastinggeld is een compensatie voor de financiële steun die de banken tijdens de kredietcrisis kregen van de overheid, evenals voor eventuele nog komende faillissementen van banken.
Achterhaald
Zoals toegezegd is drie jaar na het invoeren van de wet de bankenbelasting geëvalueerd. De evaluatie concludeert dat de argumentatie achter de bankenbelasting voor een groot deel achterhaald is. Vanuit Europa is onlangs het zogenaamde bail-in raamwerk ingevoerd – waarbij obligatiehouders in plaats van belastingbetalers opdraaien voor de kosten van een faillissement – en het Europees resolutiefonds, dat erop gericht is om de financiële problemen af te wikkelen via financiële ondersteuning. Dit fonds wordt momenteel bijvoorbeeld aangesproken door een aantal Italiaanse banken die te maken hebben met een grote hoeveelheid niet-presterende leningen.
Ondanks deze conclusie schrijven minister van Financiën Dijsselbloem en staatssecretaris Wiebes in hun brief aan de Tweede Kamer waarin zij de evaluatie presenteren, dat een wetsaanpassing nog niet aan de orde is. De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft verontwaardigd gereageerd op het aanhouden van de bankenbelasting. “De banken dragen al vanaf 2015 bij aan de opbouw van het Europese resolutiefonds waarin uiteindelijk 55 miljard euro beschikbaar zal zijn. Hierdoor is de kans dat de Nederlandse belastingbetaler moet bijdragen aan het redden van een bank sterk teruggebracht en verdwijnt dus ook de noodzaak voor een nationale bankenbelasting”, aldus de brancheorganisatie. De NVB wijst naast de overbodigheid van de belasting ook naar het buitenland. In Duitsland, Finland en Slovenië is reeds besloten om de belasting af te schaffen, en ook in Frankrijk liggen plannen om op termijn te stoppen met het heffen van bankenbelasting.
De bankenbelasting levert het Rijk gemiddeld zo’n €500 miljoen per jaar op, blijkt uit de evaluatie, en vormt daarmee een belangrijke bijdrage voor de algemene middelen die het Rijk ter beschikking staan.