De ECB rekent Europese banken momenteel -0,5% rente voor het ‘s nacht stallen van overtollig kasgeld. Over heel 2019 verloren Europese banken als gevolg van die negatieve rente maar liefst €6.700 miljoen. Nederlandse banken vormen met een cumulatief verlies van €630 miljoen over 2019 een grote bijdrager aan het totaalbedrag en staan in de top drie van meest betalende EU-banken. Het kostte hen gemiddeld 3,7% van de winst over het afgelopen jaar.
Op straat en op verjaardagen vormt de rente een dankbaar gespreksonderwerp en dikwijls ook een bron van boosheid. Wie kijkt naar de lage rentestanden en vooral naar de gevolgen ervan, kan wellicht iets meer begrip opbrengen voor het feit dat banken zo goed als geen rente meer geven op spaartegoeden. Banken moeten zelf namelijk rente betalen aan de ECB voor het nachtelijk stallen van overtollige liquiditeiten. De depositorente daalde in 2019 nog een stapje verder van -0,4% naar -0,5%. Fintech-onderneming Deposit Solutions presenteerde tijdens het WEF in Davos diverse analyses over deze situatie.
3,7% van de winst
Volgens Deposit Solutions beschikken Nederlandse banken over relatief veel overtollig kasgeld en zijn ze dus ook relatief veel geld kwijt aan het stallen van de rente bij de ECB. Waarom dan niet gewoon zelf in huis houden, zou wellicht de logische vraag zijn? Vanwege het simpele feit dat het zelf opslaan van geld – ‘stashen’ – onderaan de streep meer kost aan beveiliging en verzekeringen tegen bijvoorbeeld brand of inbraak dan dat ze kwijt zijn bij de ECB.
“Vorig jaar betaalden de Nederlandse banken €630 miljoen aan de Europese Centrale Bank. Dit komt overeen met 3,7 procent van hun winst van het voorgaande jaar”, zegt Tim Sievers, CEO en oprichter van Deposit Solutions. “Zonder deze negatieve rente zou dit geld voor de banken beschikbaar zijn geweest voor belangrijke en noodzakelijke investeringen in hun concurrentievermogen.” Investeringen in concurrentievermogen, of natuurlijk het ophogen van de spaarrente. Vorig jaar berichtte Deposit Solutions al dat Nederlandse banken €2.200 miljoen verloren hadden. Dat bedrag nadert nu de €3.000 miljoen.
Top 3 EU
Het bedrag van €630 miljoen betekent dat Nederlandse banken in de top vier van meest betalende Europese landen aan de ECB staat. In de top drie zelfs als men Zwitserland niet meerekent en het gaat om landen die lid zijn van de EU. In de boven weergegeven figuur valt te ontdekken dat de Duitse banken de absolute koploper zijn in afdrachten. Sinds 2016 – het jaar dat de vaart erin kwam – verloren zij al bijna €8.000 miljoen. €8.000 miljoen dat de noodlijdende Duitse bankensector heel goed zelf had kunnen gebruiken.
De Zwitsers staan vanwege hun grote bankensector ook erg hoog in het lijstje, al vallen ze natuurlijk buiten het EU-overzicht. Zwitserse banken zagen ondertussen al zo’n €6.300 miljoen in rook opgaan. Franse banken verloren ongeveer het dubbele van de Nederlandse banken. Zij moesten tot op heden zo’n €5.800 aftikken voor het stallen van geld bij de ECB.