Commissie de Wit is een onderzoekscommissie naar de problemen in het financiële stelsel die in het leven geroepen is om de oorzaak van de kredietcrisis en de rol van het kabinet hierin te onderzoeken en met aanbevelingen te komen dit in de toekomst te voorkomen en het vertrouwen in de financiële sector terug te winnen.
De commissie werd ingesteld op 24 juni 2009 en begon op 18 januari 2010 met de openbare verhoren. De volgende personen maakten deel uit van de commissie:
- Jan de Wit (SP) - voorzitter
- Luuk Blom (PvdA)
- Helma Neppérus (VVD)
- Fatma Ko?er Kaya (D66)
- Ernst Cramer (ChristenUnie)
- Dion Graus (PVV)
- Jan Schinkelshoek (CDA)
- Jolande Sap (GroenLinks)
Het eerste deel van het onderzoek werd op 10 mei 2010 afgesloten met het rapport "Verloren Krediet". In dit rapport concludeerde de commissie dat:
- de Minister van Financiën (Wouter Bos) en De Nederlandsche Bank (Nout Wellink) ten onrechte een verklaring van geen bezwaar hadden afgegeven voor de overname van ABN AMRO
- De Nederlandsche Bank te soepel was geweest bij de toelating van de IJslandse bank Icesave tot de Nederlandse markt
- de bonuscultuur in de financiële wereld er voor zorgt dat het halen van personal targets belangrijker is dan het veiligstellen van het uitgeleende kapitaal
- banken in geringe mate blijk geven van een kritische kijk op de eigen rol in het ontstaan van de problemen en het voorkomen ervan
De commissie deed de aanbeveling het toezicht op de financiële sector te verscherpen middels:
- het instellen van een Europese toezichthouder
- het scheiden van nuts- en zakenactiviteiten van banken
Het tweede deel van het onderzoek werd in het najaar van 2010 ingesteld. Op 11 april 2012 werd het onderzoeksresultaat openbaar gemaakt. In het eindrapport concludeerde de onderzoekscommissie dat:
- de Nederlandse autoriteiten grote fouten hebben gemaakt bij de miljardeningrepen rond Fortis/ABN AMRO en ING.
- het Ministerie van Financiën en De Nederlandsche Bank onvoldoende voorbereid waren op een crisis van een dergelijke omvang en door de crisis werden overrompeld