Mastercard presenteert visie op open banking in Nederland
Mastercard heeft in het rapport – ‘Four European takes on open banking’– zijn visie over open banking gedeeld. Deze relatief nieuwe vorm van bankieren groeit snel in Europa en met name in Nederland, Spanje, Frankrijk en Zwitserland. In het rapport worden deze vier landen beoordeeld op de overeenkomsten en de verschillen.
Wat is open banking precies? In het kort komt het erop neer dat met de komst van de herziene richtlijn betaaldiensten (PSD2) een derde partij gratis toegang kan krijgen tot een betaalrekening wanneer de rekeninghouder daarmee instemt. Er moet daarbij wel worden voldaan aan een tweetal voorwaarden: de derde partij moet een vergunning hebben voor het aanbieden van betaalinitiatie- of rekeninginformatiediensten; en de rekeninghouder moet expliciet toestemming geven aan de derde partij.
Fors digitaal vertrouwen
Volgens het Mastercard-rapport blijkt het digitaal vertrouwen bij de Nederlandse burger nogal fors. Op de Digital Intelligence Index (DII) neemt Nederland de eerste plaats in van 42 landen wereldwijd. Deze ranglijst is gebaseerd op de ervaringen die burgers met digitalisering hebben en geeft goed inzicht over de kansen van open banking. Volgens het rapport maakt slechts 17% van de Nederlandse consumenten zich zorgen over het delen van financiële gegevens met derden, en 25% maakt zich helemaal geen zorgen.
Open banking in Nederland ontwikkelt zich als gezegd snel. Neem bijvoorbeeld het Instant Payments-initiatief van Betaalvereniging Nederland dat inmiddels de standaardmethode voor overboekingen in Nederland is. Daarnaast werkt een consortium van grote Nederlandse Banken samen rond iDEAL, de betalingsoplossing die rekening-tot-rekeningbetalingen mogelijk maakt en die door 95% van de consumenten wordt gebruikt.
Toch staat volgens het rapport de tevredenheid van consumenten over iDEAL in contrast met de voorkeur voor het betalen met betaalkaarten, dat de tweede plaats in de Eurozone inneemt voor wat betreft het aantal en waarde van de transacties, met respectievelijk 67% en 70%. Alleen Finland scoort hier hoger met 70% en 75%. Ook de tevredenheid (50%) van zakelijke gebruikers over iDEAL komt niet overeen met die van consumenten (84%).
Volledige acceptatie
Al doet IDEAL wat de gebruikerservaring betreft zijn naam niet geheel eer aan, toch gaat het al twee decennia mee en wordt het volledig geaccepteerd. Direct comfortabel betalen vanaf een eigen bankrekening scoort met 72% aanzienlijk hoger dan in Frankrijk, Spanje en Zwitserland, waar het rond de 50% schommelt. De acceptatie van iDEAL in het buitenland valt daarom nog te bezien, nu de betaaldienst bezig is de grenzen over te gaan.
Het rapport laat ook zien dat de verwachtingen rond open banking niet altijd gaan zoals gedacht. De Open Banking Readiness Index van 2021 dacht met open banking een snelle manier te hebben voor de digitale transformatie van de binnenlandse betaalecosystemen in Spanje en Frankrijk. Omdat Nederland die transformatie al had ondergaan was de verwachting, dat daarmee de weg vrij was voor een samensmelting van realtime betalingen en open banking.
De verwachting is nu dat het Nederlandse gebruik van open banking door volwassenen zal groeien van 7% in 2021 naar 29% in 2027. De prognoses voor Frankrijk en Spanje zijn veel gunstiger met 8,5% en 9,8% naar 36% en 41% voor dezelfde periode. Opmerkelijk is dat bijvoorbeeld Zweden met een verwacht aandeel van 47% beter zal presteren dan alle andere landen.
Aan de zakelijke kant is de mogelijkheid om facturen te betalen via een open banking dienst het meest gevraagd. Terwijl 36% van de Nederlandse markt accountancysoftware gebruikt, worden facturen bij kleinere bedrijven nog steeds op de traditionele manier verstuurd. Recente Nederlandse initiatieven zoals SEPA Request to Pay (SRTP) kunnen een goed alternatief vormen wanneer ze gekoppeld worden aan open banking push-betalingen.
Buy now, pay later
Ondertussen staat 90% van de Nederlandse consumenten ervoor open om nieuwe methoden voor hun financiële huishouding te proberen. De meest gevraagde vorm van open banking is de mogelijkheid om alles via een app te regelen. Een app zoals Buy Now, Pay Later (BNPL) die in Nederland nog weinig wordt gebruikt zal hiervan profiteren via open banking, aldus het rapport.
Nederland zal ook kunnen profiteren van iDIN, een identiteitsdienst van het consortium achter iDEAL en dat zorgt voor digitale ID’s zoals die er ook aan hebben bijgedragen dat landen als Zweden, Denemarken en Noorwegen bovenaan de Open Readiness Index van 2021 kwamen te staan.
De conclusie van het rapport laat ten slotte zien dat de verwachte groei in Nederland wat langzamer zal zijn ten opzichte van sommige andere Europese landen en dat er daarom nog wel een en ander moet gebeuren en dat men verder moet gaan dan enkel basisbetalingen en plaatselijke netwerken.
Het hele rapport is hier te lezen.
