Centrale banken slaan verschillende richtingen in
In de eerste weken van oktober stegen de Europese aandelenmarkten met circa 10%. De afgelopen week kwamen de markten echter weer wat tot rust. Onduidelijkheid over het beleid van de verschillende centrale banken was de belangrijkste reden. Met uitzondering van de oliesector waren de bedrijfsresultaten over het algemeen positief. Een blog van Ben Steinebach, Hoofd Beleggingsstrategie bij ABN AMRO.
De verklaringen van ECB-president Draghi in de voorgaande week, gonsden nog een beetje na. Vooral de bekentenis dat er voor het eerst in tijden expliciet is gesproken over een verdere verlaging van de beleidsrente (dus verder negatief). Dat leidde in deze week alsnog tot een aanpassing van de renteverwachting in neerwaartse zin. We verwachten een dergelijke verlaging in december en dan zal vermoedelijk tegelijkertijd een vergroting van het opkoopprogramma van obligaties (van de huidige EUR 60 miljard per maand naar EUR 80 miljard) worden aangekondigd. Deze week verraste de Federal Reserve met de mededeling dat een Amerikaanse renteverhoging dit jaar niet kan worden uitgesloten. Bovendien verdween een opmerking over de onrustige internationale marktomgeving uit de uitgebrachte verklaring. Dit hadden de markten niet verwacht, maar erg negatief werd er ook niet op gereageerd. De Bank of Japan meldde dat ze het opkopen van obligaties vooralsnog niet uitbreidt. Een dergelijke stimulans zal volgend jaar vermoedelijk wel worden gegeven.
Tegenvallende Amerikaanse economie staat renteverhoging in de weg
Wij verwachten niet dat de Amerikaanse centrale bank de beleidsrente al dit jaar zal verhogen. Afgelopen donderdag werd bekend dat de economische groei in het derde kwartaal 1,5% (op jaarbasis) heeft bedragen, aanzienlijk minder dan de 3,9% in het tweede kwartaal. Dit werd voor een belangrijk deel veroorzaakt door de (nogal fluctuerende) bedrijfsvoorraden, die daalden als gevolg van de sterke consumptiegroei. Dit kan in het volgende kwartaal weer worden rechtgetrokken, maar ook de bedrijfsinvesteringen vertoonden een zwakke groei. Dat is in lijn met een zwakke ontwikkeling van orders van duurzame goederen, die al een aantal maanden gaande is. In dat licht is een spoedige renteverhoging volgens ons niet heel erg waarschijnlijk. Daar staat tegenover dat het aan de kant van het bedrijfsleven nog steeds redelijk tot goed gaat. Dat geldt zowel voor de bedrijfsresultaten als de omzetontwikkeling, maar er is ook een behoorlijke activiteit op het gebied van fusies en overnames.
Aandelenmarkten maken pas op de plaats
Zowel in de Verenigde Staten als in Europa en Japan namen de aandelenmarkten de afgelopen week een rustpauze na de sterke koersstijgingen sinds eind september. Opvallend was de lichte koersdaling in Europa (ondanks goede macrocijfers) en het omgekeerde in de Verenigde Staten. In de eurozone verbeterde het vertrouwen onder producenten en consumenten tegen de verwachting in verder. In Duitsland vond weliswaar een hele lichte daling plaats van het ondernemersvertrouwen, maar de deelindex over de verwachtingen voor de komende zes maanden steeg wel verder. Daarmee blijft de Europese regio - ondanks allerlei politieke en maatschappelijke problemen - op economisch gebied gunstig afsteken bij andere delen van de wereld. In tegenstelling tot de Amerikaanse aandelenmarkten, die licht verder stegen, liepen de koersen op de Europese markten juist iets terug. Voor een deel was dit het gevolg van de oliesector, waarin een groot aantal bedrijven (waaronder Koninklijke Olie, BP en Total) veel lagere bedrijfsresultaten over het derde kwartaal presenteerden dan een jaar eerder. Daaruit bleek ook dat veel van deze bedrijven fors moesten afschrijven op een aantal projecten, die waren gestart met veel positievere verwachtingen omtrent de olieprijs dan nu nog gerechtvaardigd is. De koersen in de oliesector bleven deze week dan ook achter bij het gemiddelde van de markt.
Positieve bedrijfsresultaten voor veel sectoren
Zowel internationaal als in Nederland werden de afgelopen week redelijke tot positieve bedrijfsresultaten gepubliceerd. In de technologiesector waren Apple en Baidu (de Chinese tegenhanger van Google) de blikvangers. Apple wist de winst sterker op te voeren dan verwacht en een gevreesde terugval van de verkopen van iPhones in China bleef uit. Die stegen maar liefst met ruim 85% ten opzichte van een jaar eerder. Baidu zag zijn omzet met 35% toenemen tot USD 3 miljard. Dat gebeurde vooral in China zelf, waar veel mensen voor het zoeken gebruik maken van smartphones. Ook het Chinese internetdetailhandelsbedrijf Alibaba liet vergelijkbaar goede cijfers zien.
In de sector gezondheidszorg was sprake van een uitstekende week. Met uitzondering van Novartis publiceerden veel bedrijven goede tot zeer goede resultaten. Dat gold voor bedrijven als Merck, Bristol Myers Squibb, Gilead Sciences, Pfizer, Amgen en Bayer. Pfizer en Allergan (producent van o.a. Botox) maakten bekend in overleg te zijn over een fusie, die deels fiscaal gedreven is, maar ook veel synergie moet opleveren.
In Nederland publiceerde de afgelopen week een reeks van bedrijven hun resultaten over het derde kwartaal. Vooral Heineken, Air France KLM en KPN presenteerden beter dan verwachte resultaten. De resultaten van Randstad waren niet slecht, maar ook niet veel beter dan dat. Maar het bedrijf werd door beleggers wel beloond met een koerswinst van 5%. De AEX eindigde vorige week nog boven de 465 punten, maar moest deze week wat terrein prijsgeven en stond vanmorgen net boven de 462 en dat is een daling van 0,6%.
We naderen het einde van het resultatenseizoen
De komende week is er nog een hele serie bedrijfsresultaten te verwachten. Op macrogebied kijken we vooral naar het sentiment onder inkoopmanagers, waarover eerder al voorlopige cijfers zijn gepubliceerd. Vooral Europese banken zullen de komende week in de belangstelling staan, als UBS, Zürich International, Allianz en ING hun resultaten presenteren. Daar komt dan bovendien HSBC ook nog eens bij. Verder kijken we uit naar bedrijven als Walt Disney, Deutsche Telekom en Telefonica. In Nederland zijn we natuurlijk benieuwd naar de resultaten van bedrijven als NN groep, Arcelor Mittal, PostNL, DSM, Wolters Kluwer, BAM en TKH.
Naast de macrocijfers over de inkoopmanagers, die vermoedelijk niet veel zullen afwijken van de voorlopige uitkomsten, zijn er nog een paar interessante cijfers te verwachten. Dat zijn de fabrieksorders over september in de Verenigde Staten en in Duitsland en ook de industriële productie in het laatstgenoemde land. De week wordt volgende week afgesloten met de traditionele klapper in de vorm van de Amerikaanse werkgelegenheid en werkloosheid in oktober. Eens kijken of de groei in die maand weer wat hoger is geweest dan de matige werkgelegenheidsgroei in augustus en september.
