Best-in-class data maakt de weg vrij naar energiezuinige huisvesting in Europa

Veel gebouwen in Europa vormen een duurzaamheidsuitdaging. Ze verbruiken 40% van de energie in de Europese Unie en zijn verantwoordelijk voor 36% van de CO2-uitstoot, volgens de Europese Commissie. In het realiseren van milieuvriendelijke woningen is een cruciale rol weggelegd voor hypotheek- en verbouwingsleningen, die een renovatiegolf kunnen stimuleren.

Outvie sprak met Marco Angheben, Hoofd Business Development en Regulatory Affairs bij European DataWarehouse en Projectcoördinator van het ENGAGE for ESG-initiatief, over het creëren van een best-in-class dataset voor de woningvoorraad in Europa.

Hoe zou je het ENGAGE for ESG-initiatief in één zin omschrijven?

“ENGAGE heeft als doel de financieringskloof te overbruggen om de milieu-impact van de huisvesting in Europa te verbeteren.”

En nu in meer detail... wat houdt ENGAGE for ESG in?

“ENGAGE for ESG Activation Investments is een door de EU gefinancierd initiatief van zes partners dat als doel heeft consistente en geharmoniseerde pan-Europese vereisten voor openbaarmaking van data te creëren, voor de afstemming van hypotheken en woningrenovatieleningen op de EU-taxonomie. Ook omvat het een gecentraliseerd portaal waar investeerders en andere geïnteresseerde partijen toegang kunnen krijgen tot de duurzaamheidsinformatie van leningen.”

“Naast European DataWarehouse, een securitisation repository geregistreerd in zowel de EU als het VK, bestaat het ENGAGE-consortium uit de Nederlandse softwarevernieuwer Hypoport en duurzame hypotheekverstrekker Woonnu.”

“Verder horen ook de Spaanse hypotheekverstrekker Unión de Créditos Inmobiliarios (UCI) en Dexai, specialisten op het gebied van gegevensbescherming, bij het consortium. Deze groep wordt ten slotte aangevuld door deskundigen op het gebied van econometrische modellering van de Università Ca’ Foscari Venezia.”

Wat is het uiteindelijke doel van dit initiatief?

“Ons uiteindelijke doel is om investeringen in de Europese gebouwenvoorraad te stimuleren om de renovatiegolf te versterken en energiearmoede te verminderen. Wij geloven dat transparantie de sleutel is om dit te bereiken.”

Waarom denk je dat dit een belangrijk initiatief is?

“Financiële instellingen, hypotheekverstrekkers en investeerders in residential mortgage-backed securities (RMBS), evenals hypotheek- en leningpools, moeten zich ervan bewust zijn dat – willen ze de energie-efficiëntie van het gebouwenbestand in de EU verbeteren en de Europese milieudoelstellingen in het kader van de Green Deal willen halen – de milieugegevens met betrekking tot onroerend goed vergelijkbaar en consistent moeten zijn.”

“ENGAGE for ESG is er om kredietinstellingen te helpen bij het identificeren van de relevante milieugegevens om hun hypotheken en woningrenovatieleningen in overeenstemming te brengen met de EU-taxonomie en andere vereisten op het gebied van duurzaamheidsinformatie.”

“We hebben zojuist de eerste versie van een nieuwe set templates gelanceerd die de logica van de Gedelegeerde Klimaatwet toepast op hypotheken voor de bouw, renovatie en de verwerving en eigendom van gebouwen.”

“Ze zijn gebaseerd op de technische rapportagenormen voor RMBS van ESMA en zullen, zoals gezegd, een kader bieden voor kredietinstellingen om de afstemming van hun producten op de EU-taxonomie te beoordelen en te voldoen aan andere duurzaamheidsvereisten.”

“De grotere transparantie die wordt gefaciliteerd door de ENGAGE Templates en het ENGAGE Portal zal waarschijnlijk investeringen activeren in energie-efficiëntieprojecten met betrekking tot woninghypotheken en woningrenovatieleningen.”

“Hierdoor wordt de financieringskloof in duurzame financiering overbrugd en wordt dus een positieve bijdrage geleverd aan de doelstellingen van de EU Green Deal en Renovation Wave.”

Welke Europese wetgeving en welk beleidskader hebben invloed op het ENGAGE for ESG-initiatief?

“Het ENGAGE for ESG-initiatief moet worden geplaatst in de context van de EU-agenda voor duurzame financiering en in het bijzonder binnen de Europese Green Deal, de Renovation Wave-strategie en het Fitfor55-programma, de EU-taxonomieverordening en de Richtlijn Energieprestatie Gebouwen.”

De EU Taxonomy is de hoeksteen van het duurzame financieringskader van de EU en daarom hebben we onze inspanningen in eerste instantie hierop gericht. We kiezen echter voor een gefaseerde aanpak en zullen de verschillende zich ontwikkelende regelgevingen blijven meenemen om instellingen te helpen zoveel mogelijk te voldoen aan de vereisten voor duurzame informatieverschaffing, bijvoorbeeld de informatieverschaffing in het kader van Pillar III.”

ENGAGE heeft twee Nederlandse leden, wat zijn hun rollen?

“We zijn erg blij om Hypoport en Woonnu aan boord te hebben. Hypoport is een in Amsterdam gevestigd fintech-dienstverleningsbedrijf met veel ervaring in het implementeren van securitisatietransacties voor financiële instellingen en het helpen vormgeven van regelgevingsstandaarden voor de structured finance-markten met behulp van in de afgelopen 20 jaar verzamelde market intelligence.”

“Woonnu is een van de groenste hypotheekverstrekkers van Nederland en werkt actief aan het verduurzamen van de woningvoorraad. Het succes van ENGAGE is echter afhankelijk van de expertise van het consortium als geheel, dat kan bogen op een schat aan ervaring op het gebied van duurzaamheid.”

“De universiteit van Ca’ Foscari is bijvoorbeeld gespecialiseerd in econometrische modellen en voert voor ons pilots uit om inzichten uit de data te integreren. Dexai brengt zijn kennis van AI-ethiek in en houdt zich bezig met de juridische aspecten van gegevensverzameling.”

“UCI loopt voorop op het gebied van groene financiering. Het is de eerste financiële instelling op het Iberisch schiereiland die een Energy Efficient Mortgage Label heeft behaald. En natuurlijk brengt European DataWarehouse meer dan tien jaar ervaring in het faciliteren van markttransparantie door middel van zijn krachtige datarapportagetechnologie. Het is een uitstekende samenwerking.”

Wat zijn de grootste uitdagingen voor ENGAGE?

“Zoals bij de meeste initiatieven waarbij verschillende belanghebbenden betrokken zijn, is een van de grootste uitdagingen het in evenwicht brengen van ieders behoeften. In de context van de ontwikkeling van de ENGAGE-templates was de vertaling van de wettelijke vereisten voor verschillende datavelden, bijvoorbeeld met betrekking tot de beschikbaarheid van gegevens in verschillende Europese rechtsgebieden, de grootste uitdaging.”

Waar bevinden jullie je momenteel, met het ENGAGE-initiatief?

“Eind november vierden we de eerste verjaardag van het initiatief. Eigenlijk is de tweede helft van 2023 heel druk geweest, omdat we gewerkt hebben aan een aantal echt belangrijke mijlpalen.”

“Zo hebben we de eerste versie van de ENGAGE Templates toegankelijk gemaakt voor kredietinstellingen, zodat ze alvast de datavelden die we in de Templates voorstellen kunnen bekijken en ermee vertrouwd kunnen raken. We hebben ook de eerste nieuwsbrief gelanceerd, waarmee we het nieuws met betrekking tot het initiatief, alle evenementen, aankomende publicaties, et cetera willen verspreiden.”

“En – last but not least – presenteerden we op 14 december de ENGAGE Templates voor het eerst aan het publiek. We zijn nu bezig met het verder verfijnen van de templates en zullen vervolgens beginnen we met het ontwerp en de implementatie van de ENGAGE Portal.”

Kunnen andere financiële instellingen, naast de twee pilots in het initiatief, profiteren van de ENGAGE-ontwikkelingen?

“We hebben ENGAGE for ESG altijd gezien als een inclusieve, aantrekkelijke optie voor alle EU-kredietinstellingen die de afstemming van hypotheken en woningrenovatieleningen op de taxonomievereisten van de EU openbaar willen maken.”

“Daarom organiseren we gedurende 2024 een aantal sessies waarin we kredietinstellingen begeleiden bij de implementatie van de ENGAGE Templates. We vertrouwen erop dat de Templates zeer positief zullen worden ontvangen door de markt, omdat we echt veel tijd en moeite hebben geïnvesteerd in het analyseren, interpreteren en vertalen van de wettelijke vereisten.”

“Dit deden we in proportionele, logische en accurate datavelden die kredietverstrekkende instellingen helpen om de afstemming van hun hypotheken op de Taxonomieverordening van de EU openbaar te maken en tegelijkertijd een hogere rapportagelast te voorkomen.”

“Zodra de ENGAGE Portal beschikbaar is, zullen kredietverstrekkende instellingen ook worden uitgenodigd om zich te registreren en de ENGAGE Templates te uploaden, die zullen worden gecontroleerd aan de hand van verschillende regels voor datakwaliteit.”

Wat hoop je verder te bereiken bij het Amsterdam Securitisation Event?

“Het evenement is altijd verfrissend, omdat Nederlanders zo open staan voor gezamenlijke innovatie – en Amsterdam ademt die sfeer ook helemaal.”

“Het evenement zet me altijd aan het denken en stelt ons in staat om nieuwe initiatieven te zien, ons af te vragen of we de juiste weg zijn ingeslagen, te brainstormen over verbeteringen en deze te bespreken met deskundige collega’s in een gezellige omgeving. Het is een ontmoeting van gelijkgestemden.”

Tijdens het Securitisation Event zal Marco Angheben deelnemen aan het interactieve panel dat zich richt op de Nederlandse woningmarkt, de regulering ervan en toekomstscenario’s.